ประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี  ไม่มีการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำที่มีผลบังคับใช้เป็นกฎหมายทั่วไป  แต่มีการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำในบางสาขาอาชีพเท่านั้น  ซึ่งจัดทำขึ้นตามการตกลงร่วมกันระหว่างนายจ้างกับนลูกจ้างในสัญญาจ้างใน ระดับรายบุคคลหรือการต่อรองร่วมกันระหว่างกลุ่มนายจ้างกับสหภาพแรงงาน  (Collective Bargaining)

               สาขาอาชีพที่มีการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำมีดังนี้   (ข้อมูล ณ วันที่ 1 มกราคม 2551)

                บางพื้นที่ในบางรัฐ  อาจมีการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำขึ้นในบางสาขาอาชีพ แต่ไม่ได้บัญญัติเป็นกฎหมาย  อาทิ งานช่างทำผมในรัฐบาวาเรีย  หรืองานพนักงานผู้รักษาความปลอดภัย (รปภ.) ในฮัมบวร์ก
                แต่อย่างไรก็ดี  ก็ได้มีการกำหนดมาตรการในการคุ้มครองดูแลลูกจ้างในเรื่องอื่น ๆ  อาทิ  สภาพและเงื่อนไขในการทำงาน ตลอดจนการตรวจสอบค่าจ้างที่อาจจะต่ำเกินไป ในกรณีที่พบว่าจ่ายค่าจ้างน้อยกว่า 1 ใน 3 ของงานลักษณะเดียวกันในพื้นที่นั้น ๆ
                ความเป็นมาและการโต้แย้งทางการเมืองเกี่ยวกับค่าจ้างขั้นต่ำในอดีตค่าจ้าง ขั้นต่ำไม่เคยเป็นหัวข้อถกเถียงทางการเมืองในสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี  เนื่องจาก มีระบบค่าจ้างที่อิสระ  ควบคุมโดยกลุ่มนายจ้างและสหภาพต่าง ๆ โดยไม่มีการเข้ามาแทรกแซงโดยรัฐบาล
                รายได้หรือค่าแรงที่ได้ตกลงกันในสัญญาระหว่างฝ่ายที่เกี่ยวข้องได้ทำหน้าที่ เสมือนกับค่าจ้างขั้นต่ำ ในแต่ละสาขาอาชีพมาเป็นเวลานาน  แต่ในระบบดังกล่าวเริ่มเสื่อมประสิทธิภาพลงเรื่อย ๆ เนื่องจาก
                นายจ้างจำนวนมากไม่ยอมรับค่าจ้างที่กำหนดตามสัญญา  และในขณะเดียวกันสหภาพแรงงานก็เริ่ม   สูญเสียจำนวนสมาชิกและอำนาจในการต่อรอง  ในสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีมีแรงงานจำนวนมากที่ได้มีรายได้ที่เกิดจากการตกลง กันตามสัญญาน้อยกว่า 6 ยูโร ต่อชั่วโมง สำนักงานสถิติแห่งประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีรายงานว่า  จำนวนรายได้ ต่อ ชม.ที่น้อยที่สุดถูกบันทึกไว้ในช่วงครึ่งหลังของปี 2006  ในภาคตะวันออกของประเทศ   อาทิ   พนักงานรักษาความปลอดภัยในรัฐทูริงเง็นมีรายได้ 4.38  ยูโร ต่อชั่วโมง   ช่างเสริมสวยในรัฐซากเซ็นมีรายได้ 3.82 ยูโร ต่อชั่วโมง  โดยเฉลี่ยแล้วคนเยอรมนีจำนวน 4.6 ล้านคน มีรายได้น้อยกว่า 7.50 ยูโร ต่อชั่วโมง
                 แรงงานในสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีจำนวนมากไม่มีรายได้ที่จะสามารถเลี้ยงดูตัว เองได้แม้ว่าจะทำงานเต็มเวลา  ดังนั้นตั้งแต่กลางปี 2004 เป็นต้นมา  จึงเริ่มมีการถกเถียงกันเรื่องการนำค่าจ้างขั้นต่ำมาใช้ในประเทศ  โดยภายใต้การนำของนาย  Franz  Munterfering   หัวหน้าพรรค  SPD  ในขณะนั้น  รัฐบาลผสมของสหพันธ์ฯ  ที่มีพรรค CDU/CSU  และ  SPD  เป็นแกนนำ  ก็ได้นำกลุ่มแรงงานต่าง ๆ เข้ามาช่วยกันพิจารณาจัดหาระบบหรือรูปแบบที่จะกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำหรือทาง เลือกอื่น ๆ ที่เหมาะสม
                  แนวความคิดเกี่ยวกับค่าจ้างขั้นต่ำได้แยกออกเป็น 2 ฝ่าย  ฝ่ายแรกมีความเห็นว่า  การกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำให้เป็นกฎหมาย  จะเป็นทางเลือกที่เหมาะสมและจำเป็นที่สุดที่จะแก้ไขปัญหาสังคมและเศรษฐกิจ  โดยอ้างตัวอย่างจากประเทศหลายประเทศที่มีการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำ  ในขณะที่อีกฝ่ายหนึ่งคัดค้านการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำ เพราะเห็นว่าการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำจะส่งผลให้สูญเสียตำแหน่งงานและกระทบต่อ สถานภาพทางเศรษฐกิจ
                  ความเห็นในการพิจารณากำหนดค่าจ้างขั้นต่ำแตกต่างกัน  โดยจำแนกได้ดังนี้
                  1.  สหภาพ
                       –  สหภาพร้านอาหารและเครื่องอุปโภคบริโภค  และกลุ่มสหภาพแรงงานได้เรียกร้องให้มีการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำตามกฎหมายไว้ ที่ 7.50 ยูโร ต่อชั่วโมง  และจะขึ้นเป็น 9 ยูโร ต่อชั่วโมง ในอนาคตตัวเลขดังกล่าวกำหนดขึ้นโดยเทียบเคียงกับค่าจ้างขั้นต่ำในประเทศอื่น ในสหภาพยุโรปที่มีศักยภาพทางเศรษฐกิจใกล้เคียงกัน
                       –  สหภาพแรงงานแห่งสหพันธรัฐฯ (Der Deutsche Gewerkschaftbund-DGB) ได้เรียกร้องให้มีการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำเป็นกฎหมายไว้ที่ 7.50 ยูโร ต่อชั่วโมงด้วยเช่นกัน  โดยกฎหมายค่าจ้างขั้นต่ำจะเข้าไปเป็นส่วนเสริมให้กับกฎหมายที่ควบคุมดูแล เงื่อนไขการทำงานระหว่างนายจ้างกับลูกจ้างที่มีอยู่แล้ว
                       –  กลุ่มสหภาพอุตสาหกรรมถ่านหิน  เคมี  และพลังงานได้ออกมาคัดค้านค่าจ้างขั้นต่ำและสนับสนุนการกำหนดแยกออกเป็นสาขาอาชีพ  โดยไม่มีการออกเป็นอัตราโดยรวม
                       –  กลุ่มสหภาพอุตสาหกรรมเกษตรกรรมและสิ่งแวดล้อมซึ่งมีอัตราค่าจ้างของตนเองอยู่ที่ 12.40  ยูโร ต่อชั่วโมง  ก็สนับสนุนให้แยกกำหนดตามสาขาอาชีพ

                    2.  พรรคการเมือง พรรคการเมืองต่าง ๆ ในสหพันธ์ฯ  ก็มีความคิดเห็นเกี่ยวกับการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำที่แตกต่างกันไปดังนี้
                        – พรรคฝ่ายซ้ายต้องการให้มีการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำไว้ที่ 8 ยูโร ต่อชั่วโมง
                        – พรรค SPD  ต้องการให้มีการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำเป็นกฎหมายโดยครอบคลุมหลายสาขาอาชีพ  เพื่อเป็นการปกป้องผู้ที่ทำงานให้สามารถเลี้ยงดูตัวเองได้
                        – พรรค  CDU คัดค้านการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำ  เพราะจะนำไปสู่การตกงานจำนวนมาก  โดยสนับสนุนการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำแยกตามสาขาและพื้นที่
                        – พรรค  FDP  คัดค้านการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำอย่างรุนแรง  เพราะเชื่อว่าจะก่อให้เกิดความวุ่นวายทางการเมืองและเศรษฐกิจ
                        สำหรับสมาพันธ์นายจ้างเยอรมัน  (Bundesvereinigung der Deutschen Arbeitgeberverbände – BDA)  ก็คัดค้านการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำ  โดยมองว่าค่าจ้างขั้นต่ำจะทำให้เกิดการเลิกจ้างจำนวน 1.7 ล้านคน

 ที่มาข้อมูล :  ผลกระทบจากการกำหนดค่าจ้างขั้นต่ำในประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี
                        สถาบันวิจัยเศรษฐศาสตร์ HALLE  สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี