ความเคลื่อนไหวทางเศรษฐกิจและแรงงาน เดือน เมษายน – พฤษภาคม 2555

การพัฒนาเศรษฐกิจ:

•  การคาดการณ์อัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจในเยอรมนีดูน่าเชื่อถือยิ่งขึ้น ขณะนี้เริ่มมีความหวังที่วิกฤตเงินยูโรจะสิ้นสุดลง สถาบันเศรษฐกิจโลกเมือง Kiel (Kiel Institute for the World Economy) คาดหวังการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจอยู่ที่0.7% ในปีนี้ และเพิ่มเป็น 1.9% ในปี 2013 ขณะที่สถาบันเพื่อการวิจัยเศรษฐกิจเมือง Halle (Halle Institute for Economic Research) ประเมินตัวเลขไว้ที่ 1.3% และ 2.2% ตามลำดับ สำหรับอัตราการว่างงาน คาดหวังจะลดลงเป็น 6.6% และ 6.1%ภายในปี 2012 และ 2013 ตามลำดับ ในกรณีที่วิกฤตทางเศรษฐกิจนี้อยู่ภายใต้ความควบคุม

• สถาบันวิจัยเศรษฐกิจของเยอรมนีปรับเพิ่มการคาดการณ์ GDP ของประเทศจากเดิม 0.6% เป็น1% และ 2.4% ในปี2012 และ 2013 ตามลำดับ ประมาณการอัตราการว่างงานเป็น 7.0% ในปีนี้ และจะลดเหลือ 6.7% ในปี 2013 ดูเหมือนว่าภาวะเศรษฐกิจถดถอยเชิงเทคนิค (Technical Recession) ที่คาดการณ์ไว้ในช่วงฤดูหนาวที่ผ่านมาไม่เป็นจริงตามคาด กระทรวงเศรษฐกิจรายงานว่ามีการปรับเพิ่มขึ้นอีกครั้งในเดือนกุมภาพันธ์ หลังจากที่พวกเขาได้ปรับการคาดการณ์ให้ลดลงเหลือ 1.8% ในเดือนมกราคมที่ผ่านมา

วิกฤตเงินยูโร:

• คณะกรรมาธิการยุโรป สหรัฐอเมริกา และกลุ่มประเทศเกิดใหม่ (Emerging Countries) เช่น จีนและบราซิล กดดันเยอรมนีให้เพิ่มเงินสนับสนุนจาก 211 พันล้านยูโร เป็น 280 พันล้านยูโร ซึ่งเกือบเท่ากับงบประมาณทั้งหมดของประเทศเยอรมนี ประจำปี 2012 นายกรัฐมนตรี Merkel และนาย Schäuble รัฐมนตรีกระทรวงการคลัง คัดค้านการเพิ่มเงินจำนวนนี้โดยเด็ดขาดและเห็นว่าไม่ใช่เรื่องจำเป็น แม้การคัดค้านนี้เป็นเพียงเสียงส่วนน้อยก็ตาม

• กลุ่ม Troika ได้แก่ สหภาพยุโรป (EU) ธนาคารกลางยุโรป (ECB) และ กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) รายงานว่าโปรตุเกสยอมปฏิบัติตามเงื่อนไขการขอเงินทุนช่วยเหลือตามที่กลุ่ม Troika กำหนด และรายงานด้วยว่าเศรษฐกิจโปรตุเกสหดตัวลง 3.3% สูงจากที่คาดการณ์ไว้ 0.3% อัตราการว่างงานเพิ่มสูงขึ้นเป็น 14.4% ไม่ใช่ 13.8% ตามที่คาด ความเชื่อมั่นทางภาคธุรกิจและความเชื่อมั่นของผู้บริโภคลดลงอยู่ระดับต่ำสุด อย่างไรก็ตาม เศรษฐกิจของกรีซยังคงหดตัวลงอย่างต่อเนื่องเช่นเดียวกัน โดยอัตราการว่างงานอยู่ที่ 21%

การย้ายฐานการผลิต: สถาบันวิจัย Fraunhofer พบว่าการย้ายฐานการผลิตชะลอตัวลงถึงจุดต่ำสุดในรอบ 15 ปี บริษัทเยอรมนีย้ายฐานการผลิตจากประเทศจีน กลับไปที่สหภาพยุโรปเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากความต่างของค่าจ้างลดลง  ขณะที่ระยะเวลาและค่าขนส่งสินค้าจากจีนมาเยอรมนียังสูงอยู่ และดูเหมือนว่ามีแนวโน้มที่จะผลิตสินค้าในจีนเพียงเพื่อตลาดภูมิภาคนั้น แต่มิใช่เพื่อการส่งออกมายังสหภาพยุโรปอีกต่อไป

ประเทศจีน: การเจริญเติบโตในธุรกิจตลาดรถยนต์ของจีนดูเหมือนจะซบเซาลง ขณะที่บริษัทผลิตรถยนต์ของเยอรมนีได้เสนอส่วนลด 20% เป็นอย่างน้อยให้แก่ผู้ซื้อรถ ประเทศจีนถือว่าเป็นตลาดใหญ่ที่สุดของบริษัท Volkswagen (VW) และใหญ่เป็นอันดับที่ 3 ของบริษัท BMW และ บริษัท Mercedes ยอดขายรถยนต์พุ่งขึ้นในปี 2009 และปี 2010 ซึ่งเป็นช่วงวิกฤตเศรษฐกิจ เมื่อรัฐบาลสร้างแรงจูงใจในการจับจ่ายใช้สอยให้แก่ผู้บริโภค โดยโครงการนี้สิ้นสุดลงในปี 2011ที่ผ่านมา

การลางาน: ศาลแรงงานแห่งสหพันธ์ฯ ตัดสินว่าเป็นการไม่ถูกต้องตามกฏหมายที่กำหนดให้ข้าราชการอาวุโสในระบบข้าราชการพลเรือน มีสิทธิลางานได้มากกว่าข้าราชการที่อายุราชการน้อยกว่าโดยไม่จำเป็นต้องแจ้งเหตุผล ด้วยเหตุนี้ข้าราชการทุกคนจึงต้องได้สิทธิลางานเท่าเทียมกัน คือ 30 วันต่อปี

ความยากจนในวัยชรา: นาง von der Leyen (พรรค FDP) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงานเสนอแนวความคิดเรื่อง วิธีป้องกันปัญหาความยากจนในวัยชรา โดย การมอบเงินบำนาญแก่คนที่ได้รับเงินบำนาญน้อย และช่วยเหลือคนที่ทำงานอิสระให้ได้รับการเตรียมพร้อมในการเกษียณอายุ เพราะกลุ่มนี้มักจะละเลยการเตรียมความพร้อมในวัยชรา ส่วนผู้เกษียณอายุก่อนกำหนดด้วยเหตุผลทางสุขภาพจะต้องได้รับเงินบำนาญตามที่ควรจะได้รับถ้าทำงานจนถึงวัย 60 ปี การจ่ายเงินบำนาญขึ้นอยู่กับเงินเดือนขั้นสูงสุดที่บุคคลนั้นได้รับในช่วง 15 ปีก่อนการเกษียณอายุก่อนกำหนด

การอพยพเข้าประเทศ: สำนักงานจัดหางานแห่งสหพันพ์ฯรายงานว่าในปี 2011 ที่ผ่านมา จำนวนผู้อพยพชาวต่างชาติจากประเทศในสหภาพยุโรปเพิ่มสูงขึ้นประมาณ 156,000 ราย ขณะที่จำนวนผู้อพยพจากประเทศนอกสหภาพยุโรป (non-EU) เพิ่มสูงขึ้นเพียง 21,400 ราย ผู้อพยพจากประเทศในสหภาพยุโรปส่วนใหญ่มาจากประเทศที่ให้เสรีภาพในการโยกย้ายถิ่นฐานภายในกลุ่มประเทศสหภาพยุโรปที่ได้ประกาศไว้เมื่อปีก่อน เช่น กลุ่มประเทศยุโรปตะวันออก เป็นต้น การอพยพเข้ามายังสหพันธ์ฯดังกล่าวไม่ได้มีจุดประสงค์เพื่อขอรับสิทธิประโยชน์ด้านสวัสดิการที่ไม่มีในประเทศของตน แต่เข้ามาเพื่อหางานทำ

คำสั่งห้ามเที่ยวบินช่วงกลางคืน: จากการที่ศาลปกครองแห่งสหพันธ์ฯในเมือง Leipzig ยืนยันคำสั่งห้ามนำเครื่องบินขึ้น-ลงสนามบิน Frankfurt ในช่วงกลางคืน ระหว่างเวลา 23:00-05:00น. ทำให้บริษัทโลจิสติกส์ปลดผู้พักอาศัยหลายรายออกจากงาน และการระงับเที่ยวบินนี้อาจส่งผลกระทบให้เกิดการสูญเสียรายได้และการปลดพนักงานในพื้นที่ดังกล่าว

อุตสาหกรรมพลังงานแสงอาทิตย์ (Solar industry): บริษัทด้านพลังงานแสงอาทิตย์ (Solar Cell) ในเยอรมนีประสบปัญหาด้านเศรษฐกิจ ยื่นขอล้มละลาย หรือขาดความสามารถในการชำระหนี้หลายราย อาทิเช่น  บริษัท Q-Cells ซึ่งเดิมเป็นผู้ผลิตเซลล์พลังงานแสงอาทิตย์รายใหญ่ที่สุดในเยอรมนีได้ยื่นขอล้มละลายในสัปดาห์นี้ ซึ่งเป็นบริษัทที่ 4 ที่ขอยื่นล้มละลายดังกล่าว สาเหตุหลักคือไม่สามารถแข่งขันกับบริษัทจากประเทศจีนได้ ผู้ผลิตของเยอรมนีหลายรายเรียกร้องให้รัฐบาลตั้งกำแพงภาษี (Punitive Duties) เพื่อกีดกันการค้าจากบริษัทของจีนซึ่งได้รับเงินทุนสนับสนุนจำนวนมากจากรัฐบาลจีนในการดำเนินธุรกิจ เช่นเดียวกับประเทศสหรัฐอเมริกาที่ใช้มาตรการตั้งกำแพงภาษีและอยู่ระหว่างเพิ่มอัตราภาษีให้มากขึ้นด้วย ขณะที่ประเทศเยอรมนีพยายามลดเงินสนับสนุนการผลิตให้บริษัทด้านพลังงานแสงอาทิตย์ ทั้งนี้สหพันธ์ฯ ออกมาต่อต้านมาตรการลดเงินทุนสนับสนุนทำให้แผนดังกล่าวต้องชะลอตัวลง

……………………………………

ฝ่ายแรงงาน ประจำสถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงเบอร์ลิน

พฤษภาคม 2555